In de schaduw van het voetbal

Gisteren zag Bill Clinton hoe de Verenigde Staten in een bloedstollende wedstrijd met 2-1 van Ghana verloor. Clinton is hier niet alleen voor het WK voetbal, maar ook voor het Fortune Global Forum dat gisteren begon en tot en met maandag duurt.
Sinds 1995 nodigt het Global Forum, dat wordt georganiseerd door Fortune, Time en CNN, een aantal wereldleiders en topmensen uit het bedrijfsleven uit om met elkaar van gedachten te wisselen. Om daar getuige van te zijn, moet je 5000 dollar betalen, maar dan heb je ook wat en bovendien mag je vrouw, vriendin of secretaresse zonder extra kosten mee.

Eerdere sprekers op het Global Forum waren de oud president van Frankrijk Jacques Chirac en de president van China Hu Jintao. Toppers uit het bedrijfsleven waren Steve Ballmer van Microsoft en mediamagnaat Rupert Muroch.

Dit jaar wordt het Global Forum in Kaapstad gehouden. Onder de belangrijkste gasten naast Bill Clinton, de Zuid-Afrikaanse president Jacob Zuma en aartsbisschop Desmond Tutu bevindt zich ook een aantal vertegenwoordigers uit de TIME top 100 van meest invloedrijke personen. Verder prijken op de gastenlijn, die deels op de website is in te zien, de namen van TV-presentatrice Katie Couric en die van Francois Pienaar. Pienaar was de aanvoerder van het team dat in 1995 het WK rugby won. In de film Invictus van Clint Eastwood werd hij gespeeld door Matt Damon.

Ook Danny Jordaan, de directeur van het LOC, het organiserend comité van dit WK voetbal staat op de deelnemerslijst. De Mail & Guardian publiceerde afgelopen vrijdag een artikel over zijn broer Andrew. Journalisten van het blad waren te weten gekomen dat Andrew Jordaan aardig aan dit WK gaat verdienen. In totaal zou het gaan om een bedrag van 3 miljoen rand (318.000 euro). Voor 200.000 rand per maand (ruim 21.000 euro) zou Andrew op de loonlijst staan van Match, het bedrijf dat het exclusieve recht heeft bedongen om de officiële FIFA hospitality pakketten te verkopen. Die pakketten bestaan uit een kaartje voor de wedstrijd en een paar hotelovernachtingen. Eigenaars van hotels en B&B konden zich voor dit WK aanmelden bij Match. Het bedrijf zou dan de hotelboekingen regelen. In ruil daarvoor moesten de hotels een vergoeding aan Match betalen. In de aanloop naar het WK was er veel kritiek op de organisatie, die de prijzen op deze manier alleen maar zou opdrijven.

“Maar ben je dan verplicht om zo’n contract met Match te sluiten?” vroeg ik twee weken geleden aan Mandisa St. Clair die haar eigen Bonani B&B in de betere wijk Thornton runt.
“Dat niet,” zei Mandisa, “maar voetbalfans die een slaapplek nodig hebben, komen nu vast niet naar mij.”
“Maar jouw B&B heeft toch een eigen website? De mensen kunnen Bonani toch gewoon op internet vinden?”
“Dat wel,” zei Mandisa. “Maar het toeristenbureau zal nu vast geen voetbalfans naar mij sturen. Ze spelen de bal alleen aan elkaar toe.” Waarna een lange klaagzang volgde over de FIFA en het organiserend comité.

Eerder werd al bekend dat het bedrijf van Philippe Blatter, een neef van FIFA-baas Sepp Blatter aandeelhouder is bij Match. Allemaal toeval, was het verweer van de voetbalbond. Kan zijn, maar zoiets is natuurlijk niet bevorderlijk voor de beeldvorming. Ook het recente bericht dat Andrew Jordaan voor Match werkt, iets wat overigens al door hemzelf werd toegegeven, bevestigt wederom het toch al niet zo rooskleurige beeld dat veel mensen van de FIFA hebben.
Toen journalisten van de Mail & Guardian Danny Jordaan belden om zijn commentaar, reageerde die volgens de krant emotioneel. “Ik ben mijn broeders hoeder niet,” bitste hij, waarna hij de krant beschuldigde zich voor het karretje te laten spannen van LOC-voorzitter Irvin Khoza. De twee waren lange tijd met elkaar in een strijd verwikkeld om het voorzitterschap van de Zuid-Afrikaanse voetbalbond SAFA. Khoza zou daarom nu een hetze tegen hem voeren.

Die reactie is op zijn minst opmerkelijk te noemen. En niet bepaald bevorderlijk voor de beeldvorming. Maar als je hier regelmatig de kranten leest, kom je tot de ontdekking dat politici, vakbondslieden en andere publieke figuren niet anders doen dan elkaar over en weer beschuldigen van hetzes, nepotisme en corruptie.

Inmiddels schijnen LOC-directeur Jordaan en LOC-voorzitter Khoza weer op goede voet met elkaar te staan. Dat was vanochtend tenminste alweer te lezen in de Zuid-Afrikaanse kranten op internet. Volgens Jordaan was het allemaal onzin wat Mail & Guardian had geschreven en had hij Khoza nergens van beschuldigd, maar was hij ook niet van plan stappen tegen de krant te ondernemen.
Mail & Guardian wist verder nog te melden dat naast het bedrijf van Philippe Blatter, een Japans bedrijf, de Mexicaanse broers Jaime en Enriqe Byrom de grootaandeelhouders zijn. De broers zijn goed bevriend met Sepp Blatter en diens voorganger João Havelange.
Vanavond zullen de gebroeders Byrom vast op de tribune zitten als Mexico tegen Argentinië speelt. Ik vraag me af of ze dit weekend ook het Fortune Global Forum zullen bijwonen. Misschien toch maar eens de gastenlijst goed bestuderen.