Alle ballen op Afrika

Vanmiddag won het Nederlands elftal zijn tweede wedstrijd. Japan werd met 1-0 verslagen. Het Oranjelegioen dat al in Kaapstad aanwezig is, was bijeengekomen voor het grote scherm op het FIFA Fan Fest op de Parade. Vooraan had zich een oranje vlek van Nederlanders gevormd. Daarachter, wat meer in de luwte, hadden de supporters uit andere landen zich opgesteld. Het was er gezellig druk, maar het plein hoefde niet afgesloten te worden, zoals tijdens de wedstrijden van Zuid-Afrika.

“Het is hier alleen afgeladen als Bafana Bafana speelt,” zei Filemon, de straatverkoper uit Zimbabwe die deze dagen ondanks de strenge FIFA regels toch een plek binnen de hekken van het Fan Fest heeft weten te bemachtigen. Filemon sprak de hoop uit dat Bafana Bafana in het toernooi blijft. Het team moet komende dinsdag dan wel het onmogelijke presteren, maar niets is onmogelijk. “De verhoudingen in het voetbal zijn veranderd,” zei Filemon. “Engeland kan niet winnen van Algerije, Duitsland verliest, Frankrijk verliest. Dit is het begin van een nieuw tijdperk.”

Ook Jay-Jay uit Nigeria die in de kraam naast die van Filemon stond en die vertelde dat hij net zo goed kon voetballen als zijn beroemde land- en naamgenoot Jay-Jay Okocha, vond het de hoogste tijd voor een Afrikaanse wereldkampioen. “Nu Nigeria kansloos is, moet Ivoorkust het maar worden,” zei Jay-Jay. “Of Ghana.” En toen hij hoorde dat ik uit Nederland kwam: “Heb jij dan geen ganja nodig?”

Deze dagen hoor je het steeds vaker als je met een Afrikaan over het WK praat. Als hun eigen land de wereldtitel niet wint, wordt hopelijk ander Afrikaans land kampioen. Je zal een Fransman niet snel horen zeggen dat Italië het dan maar moet worden. Net zomin je een Nederlander Duitsland als tweede keus zal horen noemen, maar Afrikanen winden er geen doekjes om. Het doet denken aan het stemgedrag van de Oost-Europese landen bij het Eurosongfestival: jullie hebben lang genoeg je feestje gehad, nu is het onze beurt.

De hoop op een Afrikaans succes kwam vandaag het mooist tot uitdrukking in de gedaante van Egg Man, het levende kunstwerk uit Benin. “Ik ben de wereldberoemde Egg Man,” zei Egg Man. “Ik draag 25 kilo eieren op mijn hoofd en ik heb een eigen website.” Daarna noemde hij het adres van zijn site. Toen duwde hij een telefoonhoorn onder mijn neus en zei: “Hier is Nelson Mandela voor je aan de lijn.”

Ook Egg Man hoopte dat dit WK een Afrikaans land als wereldkampioen zal brengen. “Bafana Bafana zou mooi zijn, maar elk ander Afrikaans land is ook goed. Als de beker maar hier op het continent blijft.” Als straatartiest draagt Egg Man al jarenlang de Afrikaanse eenheidsgedachte uit. “Alles wat ik draag komt uit een ander Afrikaans land, maar tezamen vormt het een geheel.”
In Kaapstad is Egg Man met zijn extravagante kostuums een opvallende verschijning. Maar ook in andere Afrikaanse landen kent men de straatartiest uit Benin, die in werkelijkheid Gregoire da Silva heet, want Egg Man bezocht al veel verschillende landen op het Afrikaanse continent. “Ik wil de mensen in Afrika blij maken en ze zelfbewustzijn bij brengen,” zei Egg Man. “Vandaar dat in elk deel van mijn kostuum een Afrikaans land vertegenwoordig.”

Voor de wedstrijd van vandaag van het Nederlands elftal had Egg Man zich met extra veel oranje veren getooid. Dat was aardig van het levende kunstwerk uit Benin. Net zoals het mooi was om op de Parade ook een enkele Zuid-Afrikaan te ontdekken met een oranje sjaal om de nek. Daarom was het best even schrikken toen een Japanse speler in de slotfase rakelings over schoot en er op de achterste rijen een golf van teleurstelling over het plein ging. Of verbeelde ik me dat als inwoner van een voormalige koloniale mogendheid alleen maar?